Τα παιδιά για ν’ αναπτυχθούν χρειάζονται την ενεργό παρουσία και των 2 γονέων στο σπίτι και στη ζωή τους. Οι ώρες με το παιδί μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα ευχάριστες και δημιουργικές για όλη την οικογένεια, όταν οι μεγάλοι γυρνώντας στο σπίτι, απεκδύονται την κούραση και τα προβλήματα της ενήλικης ζωής και γίνονται παιδιά για να παίξουν πλάι στο παιδί τους.
Θυμηθείτε ότι στην εξέλιξη του παιδιού καθοριστικά συμβάλλουν τα πρώτα χρόνια κιόλας της ζωής του, τα οποία είναι σημαντικά τόσο για την σωματική όσο και για την πνευματική του ανάπτυξη. Το παιδί διαθέτει στην ηλικία αυτή ένα ευρύ σύνολο δυνατοτήτων που, αν καλλιεργηθούν συστηματικά, θα αναπτυχθούν σε ικανότητες. Πλησιάστε το λοιπόν, κι αφήστε το να ανακαλύψει μαζί σας τον εαυτό του και να εξασφαλίσουν την ενεργό συμμετοχή του. Θα διευρύνει έτσι την εμπειρία του και θα αποκομίσει γνώση πολύτιμη για την ζωή του.
Ο χαρακτήρας του παιδιού οικοδομείται μέσα από τη δραστηριότητα και την δημιουργική απασχόληση κατά την περίοδο των 3-6 ετών. Τα παιδιά επιθυμούν διαρκώς την μάθηση, αναζητούν καινούρια πράγματα και ασχολίες. Νιώθουν ασφάλεια και πληρότητα όταν όσο μεγαλώνουν, συνεχώς αυξάνουν τις εμπειρίες τους. οι γονείς από την άλλη, έχουν έτσι την ευκαιρία να μεταγγίσουν στο παιδί αξίες και οράματα, να το μυήσουν στη στάση ζωής που οι ίδιοι επέλεξαν ως υγιή. Ωστόσο, σημαντική είναι εδώ η συνέπεια των ενηλίκων ως προς τις αρχές τους. Πέρα από την θεωρητική κατάρτιση, το παιδί χρειάζεται να δει την έμπρακτη εφαρμογή των αρχών αυτών στην καθημερινή ζωή των γονιών του, προκειμένου να μπορέσει να τις αφομοιώσει λειτουργικά για την δική του ζωή.
Προκειμένου να ασχοληθεί δημιουργικά ένα παιδί, προαπαιτούνται ορισμένες συνθήκες που θα πρέπει να λάβει υπόψη του ο γονιός. Έτσι:
- μην ξεκινάτε καμία δραστηριότητα , εάν το παιδί ή εσείς δεν βρίσκεστε στην κατάλληλη διάθεση.
- μην επαναλαμβάνετε πολλές φορές τα ίδια πράγματα. Τα μικρά παιδιά αγαπούν την επανάληψη, δεν αντέχουν όμως την υπερβολή της.
- μην εξαντλείτε τα όρια αντοχής του παιδιού. Μην περιμένετε να βαρεθεί και να εγκαταλείψει το ίδιο. Σταματήστε εσείς την δραστηριότητα , ενώ το παιδί είναι ακόμη χαρούμενο.
- μην αναλαμβάνετε εσείς τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Περιορίστε το χρόνο δική σας ομιλίας και επιτρέψτε στο παιδί σας να εκφραστεί με το δικό του ρυθμό (που δεν αναμένεται βέβαια να είναι εξίσου γρήγορος με τον δικό σας).
Σημαντικό επίσης βήμα είναι να δώσουν οι γονείς στο μικρό τη δυνατότητα από πολύ νωρίς να βασίζεται στον εαυτό του. Αφήστε το παιδί ελεύθερο να κάνει πράγματα κι ας απαιτεί περισσότερο χρόνο. Κάντε μαζί του τις καθημερινές δουλειές, οι οποίες για τους μεγάλους είναι ρουτίνα αλλά γι’ αυτό αποτελούν νέες συναρπαστικές εμπειρίες.
Ξεκινήστε με το παιδί να παρατηρεί αρχικά τις δουλειές του σπιτιού, ώστε να αντιληφθεί ότι τα πράγματα γύρω του οφείλουν να είναι καθαρά και τακτοποιημένα. Στη συνέχεια αφήστε το να σας βοηθήσει, εξασφαλίζοντας βέβαια συνθήκες ασφάλειας γι’ αυτό και τα… υπάρχοντά σας (π.χ. μην του αναθέσετε να ξεσκονίσει τα πολύτιμα κρυστάλλινα ποτήρια σας).
Βοηθήστε το παιδί ν’ αναπτύξει την αφή. Όλα τα παιδιά λατρεύουν ν’ ασχολούνται με τα χέρια τους. Αφήστε το να ετοιμάσει κάποιο γλυκό, να φτιάξει ζυμάρι και να πλάσει κουλουράκια, να αλλάξει το χρώμα στις γλάστρες.
Μάθετέ του να προσέχει το δωμάτιό του, να τακτοποιεί τα παιχνίδια του σε καλάθια και σε χαμηλά ράφια, στα οποία έχει εύκολη πρόσβαση.
- Πάρτε το μαζί σας στο σούπερ μάρκετ και μετά βολέψτε μαζί τα ψώνια.
- Δώστε του να περάσει χάντρες σε σχοινί και να κάνει ένα κολιέ για σας, για κάποιο φίλο ή για τον εαυτό του.
- Διαβάστε μαζί ένα βιβλίο ή περιοδικά σχετικά με τη φύση και ανακαλύψτε π.χ. που ζουν τα ζώα: βρείτε τα ζώα που ζουν στη ζούγκλα, στο ζωολογικό κήπο ή στο σπίτι. Συζητήστε για τη ζωή και τις συνήθειες των ζώων.
- Πάρτε μαζί σας το παιδί μια μέρα στη δουλειά σας εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό, και εξηγήστε του ότι απορίες έχει. Μιλήστε του για τη δουλειά σας και κάντε το να προβληματιστεί.
- Δείξτε του τον τρόπο να σκέφτεται και να εμβαθύνει σε κάθε τι, να μην ικανοποιείται με επιφανειακές απαντήσεις.
- Γίνετε και εσείς παιδιά μαζί με το παιδί σας. Χαλαρώστε και σίγουρα θα βρείτε πολλές δημιουργικές ασχολίες για να κάνετε με το παιδί. Ωστόσο, αν ορισμένες φορές δεν έχετε την διάθεση για κάτι τέτοιο, αφήστε το παιδί να παίξει μόνο του, δίχως να επεμβαίνετε με υποδείξεις που απειλούν να στερήσουν από τα παιδιά τη δημιουργικότητά τους. Τα παιδιά δεν χρειάζονται τις σωστές οδηγίες μας για να παίξουν. Δεν υπάρχει λόγος να μετατρέψουμε το παιχνίδι σε ενήλικη δραστηριότητα, δηλ. σε κάτι χρήσιμο που θα έχει ένα λογικό αποτέλεσμα.